Egzersizin bedenimize yapabileceğiniz en büyük iyiliklerden biri olduğunu biliyoruz. Peki, ya ruh sağlığımıza? Egzersiz ve ruh sağlığı ilişkisini inceleyen pek çok çalışma egzersiz yapmanın ruh sağlığını olumlu etkilediğini ortaya koymuştur. Özellikle depresyon ve kaygı belirtileri gösteren kişilerde düzenli egzersizin belirtilerin azalmasına fayda sağladığı görülmektedir. Ruh sağlığı uzmanları psikolojik iyilik hali için günde 20-30 dakika yürüyüş yapmayı sıkça tavsiye eder. Elbette salt egzersiz bir tedavi yöntemi değildir. Egzersiz yapmak yaşanan ruh sağlığı problemine bir çözüm olmaktan ziyade tedavi sürecini destekleyici bir unsur olarak düşünülmelidir.
Düzenli egzersizin ruhsal iyilik haline katkı sağlamasında çeşitli biyolojik ve psikolojik faktörlerin katkısı vardır. Öncelikle biyolojik açıdan bakacak olursak egzersiz yapmak beyinde kan akım hızında artış sağlar, endorfin ve serotonin gibi nörotransmitterlerde değişikliklere yol açar ve kas gerginliğinde azalma sağlar. Salgılanan bu hormonlar haz duymamıza yardımcı olur. Bu sayede olumlu duygularımız artar ve kendimizi daha ‘iyi’ hissederiz. Ayrıca egzersiz, özgüvenimizi arttırır. Sosyal ilişkilerimiz gelişirken, hoşça vakit geçirir ve eğleniriz.
Egzersiz denildiğinde gözünüzün önünde terler içinde yoğun şekilde spor yapılan bir spor salonu canlanmış olabilir. Elbette istediğiniz düzeyde ve şekilde spor yapabilirsiniz. Ancak düzenli yürüyüşler, hafif pedal çevirme, yüzme, tai chi, pilates ve yoga gibi aktiviteler de ruhsal iyilik halinize katkı sağlayacaktır. Egzersizi bir rekabete dönüştürmekten veya zorunluluk haline getirmekten kaçının. Eğer kendinizi bir rekabete sokarsanız ya da egzersizi bir zorunluluk gibi algılarsanız stresinizde artış olabilir. Keyif almak için yaptığınız bir aktivitenin strese dönüşmesine neden olmayın.
Bazen ruhsal hastalığın etkisiyle kişi kilo alabilir. Örneğin depresyondaki insan isteksiz olduğu ve hareketleri yavaşladığı için ya da anksiyetesi yoğun olan kişiler duygusal açlığını gidermek için aşırı gıda alıp kilo alabilirler. Bazen de tedavi amaçlı hastaya verilen ilaçlar iştah açıp kilo yapabilirler ve sonucunda metabolik sendrom denilen ciddi fiziksel rahatsızlıklara zemin hazırlarlar. Bu olumsuz sonuçların ortaya çıkmaması için kişi
, psikolojik tedavi altındayken eş zamanlı olarak egzersiz yapması, hem fiziksel hem de ruhsal sağlığı açısından son derece önemlidir.
Klinik Psk. Özge Zelal Yıldız